سازمان بین‌المللی مطالعات فرقه‌ای
سازمان بين‌المللي مطالعات فرقه‌اي[1](ICSA)
تاریخچه:
در اواخر دهه 1970، زمانی که والدين جوانان آمریکایی با عضویت بسیاری جوانان خود در فرقه رو‌به‌رو شدند و صدمات این فرقه‌ها به فرزندان خود را مشاهده کردند، دست به اقداماتی زدند:
- برخي از اين والدين به قانون پناه بردند.
- برخی به روان‌پزشكان مراجعه کردند.
- ساير والدين به آموزش‌هاي عمومي و پيشگيرانه از طريق صحبت كردن با دانشگاه‌ها، كليساها، پرستشگاه‌ها و گروه‌هاي شهروندي پرداختند و حتی داستان‌هاي خود را به ژورناليست‌ها گفتند تا شاید راه چاره‌ای برای خروج فرزندانشان از فرقه‌ها پیدا شود.[2]
- بسياري هم طرفدار «ديپروگرامينگ»[3] شدند؛ پروسه‌اي كه در آن فرد از خيابان دزدیده مي‌شد و او را به يك مكان امن می‌بردند تا از فشارهاي گروهي خارج شود.
در آن مكان او مجبور مي‌شد به حرف کسانی گوش دهد كه جنبه منفي گروه را برای او توضیح می‌دادند. والدين به دلیل شباهت‌هاي رفتاري ميان فرزندان خود و زندانيان شست‌وشوی مغزي جنگ كره، اعضاي فرقه را افرادي تلقی می‌کردند كه شست‌وشوي مغزي[4] يا «پروگرام»[5] شده‌اند؛ بنابراين آنها اصطلاح ديپروگرمين را براي توضيح پروسه‌اي كه در آن يك فرد را از فرقه خارج مي‌كردند، به كار مي‌بردند.
اگرچه در ابتدا ديپروگرمين به مداخله‌هاي غير داوطلبانه و داوطلبانه اطلاق مي‌شد، در اواخر دهه 80 بيشتر مردم اين اصطلاح را براي توضيح مداخله‌هاي غير داوطلبانه به كار مي‌بردند و براي مداخله‌هايي كه در آن اعضاي گروه به طور داوطلبانه مي‌پذيرفتند كه شركت كنند، اصطلاح «مشاوره خروج»[6] به كار برده مي‌شد. این فعالیت‌ها به‌تدریج سازمان‌یافته شد و در سال 1979 به تشکیل مؤسسه‌ای با نام «خانواده در آمریکا» یا «ای اف اف» منجر شد. مؤسس این مرکز «كي اچ بارني» یک مهندس و مدیر بازرگانی بود که دخترش قربانی فعالیت در فرقه «یونی فیکیشن چرچ» شده بود. این مؤسسه بعدها گسترش پیدا کرد و منشأ اصلی تشکیل «سازمان بین‌المللی مطالعات فرقه‌ای» (icsa) شد.
معرفی سازمان بین‌المللی مطالعات فرقه‌ای
سازمان بين‌المللي مطالعات فرقه‌اي كه درباره فريب‌كاري‌هاي رواني و بهره‌كشي در گروه‌هاي فرقه‌اي و ساير محيط‌ها فعالیت می‌کند، به منظور كمك به افراد و خانواده‌هاي آسیب‌دیده از فرقه‌ها و تقويت مهارت متخصصان كمك‌رسان و هشداردادن به كساني كه با موقعيت‌هاي خطرناك گروهي روبه‌رویند، تأسیس شده است.
فعالیت‌ها
اين سازمان به تحقيقات تخصصي و آناليز مشكلات عملي اعضاي سابق گروه‌هاي فرقه‌اي و خانواده‌هاي اعضای فرقه می‌پردازد.
بيشتر آسيب‌های گروه‌هاي فرقه‌اي ناشي از به‌كار‌گيري تكنيك‌هاي فريب‌دهنده توسط رهبران گروه برای اثرگذاري و كنترل اعضا فرقه است که به منظور بهره‌كشي از اعضا و افراد آسيب‌پذير و ايده‌آل‌گراست.
خانواده‌هايي كه به آ.سي.اس.آ. برای كسب اطلاعات و كمك مراجعه می‌کنند، نوعاً نگران تغييرات رفتاري یکی از اطرافیان خود هستند که به‌تازگی عضو فرقه شده است يا برای به‌اشتراک‌گذاشتن تجربیاتشان با دیگران هستند.
متخصصانی که به این افراد كمك می‌کنند اغلب نياز به اطلاعات و آموزش دارند تا ظرفيت‌هاي خود را برای ارائه مشاوره و كمك به خانواده‌ها و اعضاي سابق فرقه تقويت كنند. آموزش‌دهندگان و فعالان این عرصه عمدتاً به دنبال آگاه‌کردن جامعه و جوانان نسبت به خطرهای گروه‌هاي فرقه‌اي هستند.
آي سي اس آ در زمینه شناسایی راهکارهای مبارزه با فرقه و جلوگیری از گرایش جوانان به این گروه‌ها تحقیقاتی را به طور مستمر انجام داده و اطلاعات خود را از طريق مجلات و وب‌سايت‌هاي تخصصی این مؤسسه، برگزاری کنفرانس‌ها و جلسات کارگاهی و مشاوره تلفنی به والدین و علاقه‌مندان دیگر انتقال می‌دهد.
جلسات کارگاهی
جلسات کارگاهی برای گروه‌های زیر برگزار می‌شود:
- اعضای سابق فرقه
- اعضای سابق به همراه خانواده‌ها
- کسانی که در فرقه به دنیا آمده و بزرگ شده‌اند.
در این کارگاه‌ها نوعاً بین10 تا 25 نفر شرکت می‌کنند. در اين جلسات دانش‌های کاربردی و يك محیط درماني براي کسانی كه با آثار پس از ترك فرقه به طور طولاني‌مدت سروكار دارند، فراهم می‌شود. تمام جلسات را کسانی اداره می‌کنند که اطلاعات خوبی درباره بهره‌كشي رواني گروه‌ها و نيازهاي خاص اعضاي سابق و خانواده‌ها دارند.
در جلسات کارگاهی موضوعات زیر بحث می‌شود:
- تفکر انتقادی
- اجتماعی‌شدن
- فرهنگ و فرهنگ‌پذیری
- رشد روانی
- بهره‌کشی از کودکان
- شیوه‌های فرزندپروری (مرزها و اعتمادها)
- آثار طولانی‌مدت آموزش و احساس بزرگ‌شدن در یک فرهنگ خاصِ همراه با بی‌توجهی و بهره‌کشی.
- رابطه خانواده و اجتماع
مشکلات کسانی که در فرقه متولد شده‌اند:
در سال‌هاي اخير تعداد كساني كه در چنين گروه‌هايي متولد شده و بزرگ می‌شوند، رو به افزایش است. نسل دوم فرقه‌ها که در اين جلسات کارگاهی شركت می‌کنند، نيازهاي خاصي دارند كه در يك کارگاه مشاوره و بازیابی مي‌توان اين نيازها را برآورده كرد. اين افراد:
- غالبا دچار بی‌هویتی هستند.
- نیاز به فراگیری فرهنگ و قوانین حاکم بر جامعه دارند.
- مهارت‌های زندگی صحیح را به‌سختی فرا می‌گیرند.
- قادر به هماهنگ‌ساختن خود با فرهنگ غالب بر اجتماع نیستند؛ زیرا در گروه‌هايي با كنترل شديد بزرگ شده‌اند كه معمولاً در این گروه‌ها سيستم‌هاي اعتقادي غير منطقي وجود داشته است.
- از آنجا كه بسياری از اين افراد از لحاظ فيزيكي يا جنسي مورد سوء استفاده قرار گرفته‌اند، همواره با خشم و ساير احساسات وابسته به اين آسيب‌ها سروكار دارند. این مرکز توانسته است با ارائه آموزش‌هایی در قالب جلسات کارگاهی نیازهای این افراد را پاسخ دهد.
در این جلسات موارد زیر بحث می‌شود:
- ماهيت بهره‌كشي و فريبكاري رواني
- شرايط برنامه‌هاي رفورم فكري
- نيازهاي عمومي بازيابي اعضاي سابق
- كنارآمدن با افسردگي و گناه
- كنارآمدن با اضطراب
- قدرت تصميم‌گيري
- بازسازي
- اعتماد به خود و ديگران
- وابستگی‌ها
- احساسات ناخوشایند روحی
- هویت فردی
- موضوعات فلسفي و معنوي
در جلسات کارگاهی برای خانواده‌ها موضوعات زیر بحث می‌شود:
- ماهيت بهره‌كشي و فريب رواني
- چرا مردم به گروه‌هاي سوءاستفاده‌گر با كنترل شديد مي‌پيوندند و آنها را ترك مي‌كنند؟ چگونه موقعيت خود را ارزيابي كنيد.
- چگونه ارتباط مؤثرتري با فرد مورد نظر كه عضو فرقه است، داشته باشيد؟
- ارائه يك استراتژيي كمك‌رسان برای حل مشکل
- چه زمان مشاوره خروج مناسب است و چگونه خود را آماده كنيم؟
- موضوعات اخلاقي
- موضوعات خاص همسران
- پس از اینکه فرد گروه را ترک کرد، چگونه به او کمک کنیم؟
- چگونه با درماندگي ظاهري كنار بيایيم، بدون اينكه اميد خود را از دست بدهيم.
بنا بر اظهارات مسئولان این سازمان اي سي اس آ به هيچ سازمان تجاري و مذهبي وابستگي ندارد.
خدمات
این مرکز ساليانه به بيش از 2000 مورد تلفن و ايميل در زمینه امور مرتبط با فرقه پاسخ می‌دهد و تخمین زده می‌شود كه بيش از 90 درصد اين افراد اولين بار در اينترنت راجع به این سازمان‌ها اطلاعات كسب مي‌كنند. این مرکز وب‌سایت‌هایی دارد كه ساليانه توسط بيش از يك ميليون نفر بازديد مي‌شوند. بيشتر کسانی که به این وب‌سایت‌ها مراجعه می‌کنند به دنبال اطلاعاتی درباره جنبش‌هاي فرقه‌اي و ساير جنبش‌ها هستند و اينكه چه برخوردی با مشكلات ایجادشده توسط این جنبش‌ها داشته باشند.
پيشگيري
مطلوب‌ترين راه براي مبارزه با فريب‌هاي فرقه‌اي، آگاهي‌دادن به قربانيان احتمالي به‌ويژه جوانان است؛ زیرا جوانان به دلیل شرایط سنی خود بیش از دیگر گروه‌های سنی آسیب‌پذیرند و هر ساله وارد بازار عضوگيري فرقه‌ها مي‌شوند.
تحقيقات اي سي اس آ نشان مي‌دهد كه 43 درصد اعضاي سابق هنگام عضوشدن در فرقه دانشجو بوده‌اند و 38 درصد اين افراد پس از عضويتشان در گروه از دانشگاه اخراج شدند.
برنامه‌ها
افراد شرکت‌کننده در كنفرانس‌های اي سي اس آ خانواده‌ها، اعضاي فعلی فرقه‌ها و اعضای سابق، متخصصان و افراد آكادميك‌اند. اين تركيب جلسات كنفرانس است كه به پيشگيري از انزواي هر يك از اين گروه‌ها منجر مي‌شود. افراد آكادميك بايد به نيازهاي علمی متخصصان، خانواده‌ها و اعضاي سابق پاسخ بدهند. اعضاي سابق با ارائه اطلاعاتی در مورد گروه و شیوه عملکرد آنان در تکمیل يافته‌هاي تحقيقاتي موثرند.
کنفرانس‌ها
- كنفرانس سالیانه 2005 در مادريد: اين كنفرانس با بيش از 100 سخنران و320 شركت‌كننده از 29 كشور تشکیل شد.
- كنفرانس 2006 در دنور: حدوداً 200 نفر از جمله 60 سخنران در اين كنفرانس شركت داشتند.
- كنفرانس 2007 در بروكسل: 215 نفر از 27 كشور در آن شركت داشتند. 90 نفر در اين كنفرانس سخنراني کردند.
- كنفرانس 2008 در دانشگاه پنسيلوانيا در فيلادلفيا (26 ژوئن تا 29 ژوئن): حدودًا 100 سخنران از سرتاسر جهان در آن حاضر شدند.
